در آغاز مردم بر هدایت بودند اما اختلاف کردند پس خداوند پیغمبران را فرستاد؛ تا مردم را آگاه سازند و به آنان هشدار دهند. { اوست كسي که در ميان درس ناخواندگان رسولي از خود آنان برانگيخت که آياتش را بر آنان مي‌خواند و آنان را پاك مي‌دارد. و به آنان كتاب و حكمت مي‌آموزد و به راستي پيش از اين در گمراهي آشكار بودند } [ سوره جمعه آیه 2]
اما مردم در برابر دعوت پیغمبران دو گروه شدند؛ دسته ای آنان را تصدیق کردند و به آنان ایمان آوردند و دسته دیگر پیغمبران را تکذیب کرده و به آنان و به آن چه آورده بودند کفر ورزیدند و آنان را سرکشانه تکذیب کردند {مردم يك امّت (گروه) بودند، آن گاه خدا پيامبران را مژده آور و بيم‌دهنده بر انگيخت و با آنان كتاب [آسماني] را به راستي فرو فرستاد تا در آنچه در آن اختلاف دارند ميان مردم حكم كند و جز كساني که آن [كتاب] به آنان داده شد، پس از آنكه نشانه‌هاي روشن به آنان رسيد- [آن هم] از روي رشك در بين خود- در آن اختلاف نكردند. پس خداوند به حكم خود مؤمنان را به حقي که در آن اختلاف كردند، رهنمون شد و خداوند هر که را بخواهد به راه راست هدايت مي‌كند } [ سوره بقره آیه 213]
و متکبرانه با پیروی از خواهشات نفسانی آنان را تکذیب کردند{و حقّا که به موسي كتاب [آسماني] داديم. و بعد از او «رسولان» را در پي آورديم و به عيسي، فرزند مريم معجزات آشكار داديم و او را به «روح القدوس» [ جبرئيل] ياري كرديم. پس چرا هر گاه رسولي چيزي برايتان آورد که دلهايتان خوش نداشت، سركشي كرديد! آن گاه گروهي را دروغزن انگاشتيد و گروهي را كشتيد }[ سوره بقره] آیه 87]
خداوند متعال به ایمان آوردن به تمام رسولان دستور داده است {بگوييد: به خدا و آنچه که به ما فرو فرستاده شده و آنچه که به ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و نوادگان يعقوب فرو فرستاده شده و آنچه که به موسي و عيسي داده شده و [نيز] آنچه که به [ديگر] پيامبران از سوي پروردگارشان داده شده است، ايمان آورده‌ايم. بين هيچ كس از آنان تفاوتي نمي‌گذاريم. و فرمانبردار او (خداوند) هستيم }[ سوره بقره آیه 136]
و آنانی را که به رسولان ایمان می آورند وعده خوشبختی و رستگاری در دنیا و آخرت و کسانی را که کفر می ورزند و روی گردانی اختیار می کنند به بدبختی در دنیا پیش از آخرت هشدار داده است. خدای متعال در باره کسانی که ایمان آورده اند می فرماید {و هر كس خداوند و رسولش و مؤمنان را دوست بدارد، [بداند که] حزب خداست که پيروزند } [سوره مائده آیه 56]
و همچنین می فرماید: {(همان) كساني که ايمان آوردند و دلهايشان به ياد خدا آرام مي‌گيرد. بدانيد، دلها به نام خدا آرام مي‌گيرند (28) آنان که ايمان آورده‌اند و كارهاي شايسته كرده‌اند، خوشا به حالشان و آنان نيك سرانجامي دارند (29)} [ سوره رعد آیه 29-28]
و در باره کسانی که به رسولان کافر شده اند می فرماید {كافران را در اين سرزمين به ستوه آورنده مپندار و جايگاهشان آتش است و بد بازگشتي است }[ سوره نور آیه 57]
و هر پیغمبری را دشمنانی بوده است. خدای بلند مرتبه می فرماید {و بدينسان براي هر پيامبري دشمني قرار داديم که شيطانهاي انس و جن‌ّاند. برخي از آنان سخن به ظاهر آراسته را براي فريب به برخي [ديگر] القا مي‌كنند. و اگر پروردگارت مي‌خواست، اين كار را نمي‌كردند، پس آنان را با افترايشان واگذار} [ سوره انعام آیه 112]
سپس تکذیب کنندگان بر پیغمبران درازدستی کرده و بر آنان ظلم نمودند و آنان را به ریشخند گرفتند. خدای بلند مرتبه می فرماید: {و هيچ فرستاده‌اي [به نزد] آنان نمي‌آمد مگر آنكه او را به ريشخند مي‌گرفتند } [ سوره حجر آیه 11]
و می فرماید{ و به [سوي] آنان هيچ پيامبري نمي‌آمد مگر آنكه او را به ريشخند مي‌گرفتند }[سوره زخرف آیه 7]؛
و می فرماید {و به راستي فرستادگاني پيش از تو مورد ريشخند قرار گرفته‌اند، پس [سزاي] آنچه ريشخندش مي‌كردند بر سر ريشخند- كنندگانشان فرود آمد }[ سوره انعام آیه 10]
و آنان را به بیرون کردن از سرزمین شان و یا بازگشت از دین شان، تهدید کردند. خدای بلند مرتبه می فرماید: {و كافران به رسولانشان گفتند: البته شما را از سرزمين خودمان بيرون كنيم يا [اينكه بايد] به دين ما باز آييد. پروردگارشان به آنان وحي كرد که ستمكاران را نابود خواهيم كرد}[ سوره ابراهیم آیه 13]
تا جایی که این تهدید به تلاش برای کشتن رسید {و هر گروهي آهنگ پيامبر خود كرد تا او را بگيرند}[ سوره غافر آیه 5]
یعنی تا او را بکشند، حتی برخی از آنان پیغمبران خود را کشتند {پس چرا هر گاه رسولي چيزي برايتان آورد که دلهايتان خوش نداشت، سركشي كرديد! آن گاه گروهي را دروغزن انگاشتيد و گروهي را كشتيد }[ سوره بقره آیه 87]
بعد از آن خداوند تکذیب کنندگان را هلاک و نابود ساخت و دین رسولان غالب گشت. همان گونه که خدای بلند مرتبه می فرماید {خداوند مقرّر داشته است که به يقين من و رسولانم پيروز مي‌شويم. بي گمان خداوند تواناي پيروزمند است }[ سوره مجادله آیه 21]
وخدای فرماید {و به راستي وعده ما در حق‌ّ بندگان رسالت يافته ما از پيش صدور يافته است (171) آنانند که ياري خواهند شد (172)}[ سوره صافات آیه 172-171]
و خداوند رسولان و پیغمبران صلوات الله و سلامه علیهم را نجات داد. همان سان که خدای بلند مرتبه می فر ماید {و مؤمنان و پرهيزگاران را رهايي بخشيديم }[ سوره نمل آیه 53]
و همچنین می فرماید {و مؤمنان و پرهيزگاران را نجات داديم }[سوره فصلت آیه 18]
هر پیغمبری برای قوم خود آمده است و آنان را به آن چه مناسب و شایسته زندگی آنان بوده امر کرده و آنان را پاک و تزکیه نموده اند. هر کس که پیغمبری را تکذیب کرد مانند کسی است که تمامی پیغمبران را تکذیب کرده باشد. کسی که به عیسی علیه السلام ایمان نیاورد او در حقیقت به موسی هم ایمان نیاورده است و محمد صلی الله علیه و سلم رسالت عیسی علیه السلام را نسخ نمود. خدای بلند مرتبه می فرماید {و [اين] كتاب را به راستي [و] تصديق كننده كتابي که پيش از آن است و بر آن حاكم است به تو نازل كرديم. پس در ميان آنان به آنچه خداوند نازل كرده است، حكم كن و از خواسته‌هاي [نفساني] آنان [به جاي] آنچه از حق‌ّ که به تو رسيده است، پيروي مكن}[سوره مائده آیه 48]
هر آن کس که به محمد صلی الله علیه و سلم ایمان نیاورد در حقیقت به عیسی علیه السلام هم ایمان نیاورده است.
و لازم بود تا خاتم پیغمبران و رسولان برای تمام اقوام و زمان ها باشد و نه برای زمانی خاص و یا برای قومی خاص و الا بشریت بدون یاری وحی خالق زمین و آسمان ضایع می شد. پس محمد صلی الله علیه و سلم خاتم پیغمبران و رسولان است. خدای بلند مرتبه می فرماید {محمّد (ص) پدر هيچ كس از مردان شما نيست، بلكه رسول خدا و خاتم پيامبران است و خداوند به همه چيز داناست }[سوره احزاب آیه 40]
از زمانی آغاز می کنیم که خداوند خواست تا بشر را بیافریند تا بیرون شدن او از بهشت و فرود آمدن بر زمین {و چون پروردگارت به فرشتگان فرمود: به راستي من جانشيني در زمين خواهم گمارد، گفتند: آيا كسي را در آنجا مي‌گماري که در آنجا فساد كند و خونها بريزد، حال آنكه ما با ستايش تو تسبيح مي‌گوييم و تو را پاك مي‌شماريم! فرمود: به يقين من چيزي را مي‌دانم که شما نمي‌دانيد (30)و [خداوند] همه نامها [ي آفريدگان] را به آدم آموخت، سپس آنها را بر فرشتگان عرضه داشت، آن گاه فرمود: اگر راستگوييد، مرا به نامهاي اينها خبر دهيد (31)گفتند: تو را به پاكي ياد مي‌كنيم: ما دانشي جز آنچه به ما آموخته‌اي، نداريم. تويي که داناي فرزانه‌اي (32)فرمود: اي آدم، اينان را به نامهاي آنها خبر ده، پس چون [آدم] آنان را از نامهاي آنها خبر داد، [خداوند] فرمود: آيا به شما نگفته بودم که به راستي من غيب آسمانها و زمين را مي‌دانم و مي‌دانم آنچه را که آشكار مي‌كنيد و آنچه را که نهفته مي‌داشتيد (33)و چون به فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، پس [همه] سجده كردند مگر «ابليس» که نپذيرفت و كبر ورزيد و از كافران شد (34)و فرموديم: اي آدم، تو و همسرت در بهشت سكنا گزينيد. و از [ميوه‌هاي] آن هر جا که خواهيد به فراواني بخوريد و به اين درخت نزديك نشويد که از ستمكاران خواهيد شد (35)پس شيطان آن دو را از آنجا به لغزش افكند. سپس آنان را از آنچه در آن بودند، بيرون كرد. و گفتيم: در حالي که دشمن همديگر خواهيد بود [به زمين] فرود آييد و شما در زمين تا مدتي قرارگاه و بهره‌مندي داريد (36)آن گاه آدم از پروردگارش كلماتي فرا گرفت، سپس خداوند از او در گذشت. بي‌گمان او توبه پذير مهربان است (37) گفتيم: همه از آنجا فرود آييد، آن گاه اگر از [جانب] من هدايتي به شما رسد كساني که از هدايت من پيروي كنند، بيمي بر آنان نيست و آنان اندوهگين نشوند (38)و كساني که كفر ورزيدند و آيات ما را دروغ انگاشتند، اينان دوزخي‌اند. آنان در آنجا جاودانه‌اند (39)}[ سوره بقره آیه 39-30]
سپس آن گاه که مردم با هم اختلاف ورزیدند و از هدایت و حق منحرف شدند، خداوند پیغمبرانش را فرستاد. و پیغمبران با آئین های خود پی درپی آمدند {از دين آنچه که نوح را به آن فرمان داده بود و آنچه که به تو وحي كرده‌ايم و آنچه که ابراهيم و موسي و عيسي را به آن فرمان داده بوديم برايتان مقرّر داشت [با اين مضمون] که: دين را بر پا داريد و در آن اختلاف نورزيد. }[سوره شوری آیه 13]
و فرستادن پیغمبران ادامه یافت از ادریس تا نوح و ابراهیم و اسماعیل وموسی و عیسی و محمد صلوات الله و سلامه علیهم .
خداوند متعال حال آنان را برای ما حکایت نموده و ما را از اخبار آنها با خبر ساخته است و در اینجا چیزی از حکایت آنها را می آوریم زیرا داستان های آنان پر از عبرت برای صاحبان خرد و عقل است. خدای بلند مرتبه می فرماید {به راستي که در داستانشان عبرتي براي خردمندان است. [قرآن] سخني نبود که [به دروغ] بربافته شده باشد. بلكه تصديق كننده كتابي است که پيش از آن است و بيانگر هر چيزي و براي گروهي که ايمان مي‌آورند [مايه] هدايت و رحمت است. }[سوره یوسف آیه 111]
